Kinderboerderij bestaat 50 jaar en viert jubileumjaar: ‘Voor veel mensen is hier een plek’

GOUDA • Van zandvlakte tot drukbezocht erf met ruim driehonderd bewoners: Kinderboerderij De Goudse Hofsteden bestaat dit jaar vijftig jaar.

 Zo’n tachtig vrijwilligers, van heel jong tot oud, steken dagelijks de handen uit de mouwen om van de kinderboerderij een plek te maken waar iedereen de kans krijgt met dieren in contact te komen, en te leren over de natuur. Maar het voortbestaan ervan was niet altijd even zeker.

Begin jaren 70 was het lot van de boerderijen aan de Bloemendaalseweg onzeker. Rondom de weg werd een gloednieuwe woonwijk uit de grond gestampt. De gemeente kocht boerderijen op, waaronder die van de huidige kinderboerderij. 

Ze moesten plaatsmaken voor een oprit richting de A12. ‘Daar waren buurbewoners niet blij mee’, vertelt Sandra Harkes, al dertig jaar beheerder van de kinderboerderij. ‘Uiteindelijk verenigden bewoners zich in de stichting De Goudse Hofsteden. Zij gaven de boerderijen culturele en maatschappelijke doelen.’ 

Met hulp van veel vrijwilligers en met weinig middelen bouwden ze de kinderboerderij, eigenlijk vanuit het niets.Pony en een geit

Een korte tijd was een manege op de plek gevestigd. Die liet bij vertrek een pony en een geit achter: de start van de kinderboerderij, vertelt Harkes. ‘Inge de Boer stond destijds aan het roer. Dat was pionieren. Ze sloegen kromme spijkers recht, ze moesten ontzettend improviseren. Met hulp van veel vrijwilligers en met weinig middelen bouwden ze de kinderboerderij, eigenlijk vanuit het niets.’

Twaalf jaar geleden sloegen de vrijwilligers de noodklok. De kinderboerderij verkeerde sinds de oprichting vaker in zwaar weer. Nu weer: de subsidie werd drastisch verlaagd. ‘Zo konden we het niet bolwerken. Een kinderboerderij is geen verdienmodel. We willen geen entree vragen, we willen juist laagdrempelig zijn’, zegt Harkes. 

Sleutel inleveren
Ze stonden begin jaren 80 voor het stadhuis met een sleutel, vertelt Inger van der Laan, al dertig jaar vrijwilliger bij de kinderboerderij. ‘Zo van: we leveren ze in. Wij kunnen er zo niet mee verder.’ Het kwam goed, de subsidie werd verhoogd en de vrijwilligers haalden opgelucht adem.

‘Sindsdien gaat het goed. Natuurlijk zorgen we ook op andere manieren van inkomsten. Een van onze vrijwilligers heeft de horeca goed op poten gezet. Bezoekers en bedrijven dieren kunnen bijvoorbeeld een dier adopteren.

Met die inkomsten knappen ze de kinderboerderij stap voor stap op. De laatste grote verandering is de verbouwing van de varkensstal. ‘Ze hebben ruimere hokken gekregen. Vroeger verbleven ze in aparte hokken, maar nu leven ze als groep,’ vertelt van der Laan.  

We hebben een voorbeeldfunctie naar mensen toe, dus je moet laten zien hoeveel ruimte dieren nodig hebben, dat ze in groepen leven.Minder dieren
Dat heeft alles te maken met dierenwelzijn. ‘We hebben minder dieren dan vroeger. Vroeger zaten er zo’n veertig tot vijftig konijnen in hokjes. Nu hebben we er twintig, en ze leven in groepen. We voelen een voorbeeldfunctie naar mensen toe, dus je moet laten zien hoeveel ruimte dieren nodig hebben, dat ze in groepen leven en verrijking nodig hebben’, vertelt van der Laan.

Het is een van de grote veranderingen sinds de start. De kinderboerderij startte kleiner, met minder stallen en zonder speeltuin. ‘We vonden natuureducatie belangrijker,’ zei oud-voorzitter Co Caljauw in een eerder interview ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan. ‘Knuffelen met dieren hoorde daar niet bij.’ Er was zelfs een bar die door de Hells Angels werd afgehuurd. ‘Dat ging op een zeker moment te ver. Verder hielden we niet zo van regels.’

Dat is nu wel even anders. Tegenwoordig worden er veel eisen gesteld aan een kinderboerderij. ‘Gelukkig hebben we laatst te horen gekregen dat we weer, nog steeds, voldoen aan de eisen uit het Kwaliteitsbewijs voor Kinderboerderijen’, vertelt van der Laan. 

Dat komt vooral door de inzet van de vrijwilligers. De plek is inmiddels uitgegroeid tot een sociale plek waar jong en oud komt. ‘Er helpen hier kinderen een handje mee, en onze oudste vrijwilliger is 87 jaar. Hier werken mensen met en zonder beperking. Voor veel mensen is hier een plek te vinden’, vertelt Harkes.

Niet belerend
Ook wordt er steeds meer geïnvesteerd in duurzaamheid. ‘We hebben groene daken, in onze tuin zien mensen voorbeelden van verschillende soorten bestratingen voor in de tuin, zodat ze kunnen bekijken welke opties er zijn’, vertelt van der Laan. ‘Maar wel op een laagdrempelige manier, zonder belerend te zijn’, voegt Harkes toe.

De opening van de vernieuwde varkensstal vormt het startpunt van het jubileumjaar. Speciaal voor het 50-jarig bestaan maakte de kinderboerderij een 50 dingen boekje. ‘Daarin staan vijftig activiteiten, in en rondom de kinderboerderij’, vertelt van der Laan. ‘Voor sommige activiteiten krijgen ze een stempel. We hebben een serie pins gemaakt, de eerste kunnen kinderen verdienen met dit boekje.’

Bijenhuisje opknappen
Een stip aan de horizon is het opknappen van het bijenhuisje. ‘Daar zat heel lang een echtpaar in en was het voor iedereen te bezoeken. Een aantal jaar geleden zijn zij overleden.’

‘Sindsdien is het niet meer toegankelijk, het is niet echt hufterproof. Dat willen we opknappen en herinrichten zodat we het hele jaar door publiek en scholen kunnen informeren over bijen, maar ook vlinders, egels en kikkers, we trekken het heel breed’, vertelt Harkes.

De opening van het jubileumjaar is op zondag 21 april om 11.00 uur met de opening van de varkensstal door Wethouder Klijmij-van der Laan en Kinderwethouder Luc van Gastel. De hele dag zijn er activiteiten.