IJszwemmers naar het EK ijszwemmen in Roemenië: ‘Het gaat vooral om de kick’

GOUDA • De meeste zwemmers nemen tegen het einde van de zomer nog een laatste duik de plas, en komen als de zon weer gaat schijnen pas terug. Dat geldt niet voor een groepje enthousiastelingen; deze ijszwemmers trotseren wekelijks - en soms zelfs dagelijks - het ijskoude water van de Surfplas. Het hele jaar rond. Nu trainen zij voor het EK ijszwemmen in Roemenië, dat begin februari plaatsvindt.

Ondanks een temperatuur van nog geen 3 graden, staat het zestal in zwembroek of badpak bij de surfplas. Klaar om een duik te nemen. Van donderdag 1 februari tot en met zondag 4 februari 2024 vinden de eerste IISA Europese kampioenschappen ijszwemmen plaats in Oradea, Roemenië. Daar zwemmen straks honderden deelnemers in een buitenbad waarvan de temperatuur onder de 5 graden zal zijn. Waaronder dit zestal, dat afreist namens International Ice Swimming Association (IISA) Nederland.

Niet alleen zwemmen
Voor Annabel Médard (44), Caroline Stel (62), Christian Carlie (49), Hanneke van Wijk (49), Theo van der Meer (58) en Raymond Oosterbaan (46), is zwemmen in deze temperaturen niets nieuws. Ze maken deel uit van de Surfplas Ice Swimmers, een groep mensen die het hele jaar door in het open water zwemmen, óók in de winter.

Ze spreken regelmatig onderling af voor een zwemsessie; want in de winter een duik nemen is niet zonder gevaar en kun je dus maar beter niet in je eentje doen. Je lichaam blootstellen aan de kou heeft iedere keer gevolgen, legt Raymond uit: ‘Door de kou ga je steeds langzamer zwemmen verstijf je. Je kan scheef gaan zwemmen, je kaken verstijven en je handen verkrampen.’ 

Lees verder onder de foto.

Bijschrift - De Surfplas Ice Swimmers in de Surfplas. Foto: Rob Radix

‘Ik laat me niet tegenhouden’
Iedereen is op een andere manier betrokken geraakt bij de opvallende sport, maar de meesten zijn er ‘per ongeluk’ ingerold. Zoals Annebel: ‘Ik ben vier jaar geleden na een blessure aan mijn achillespees gaan zwemmen en ik ben eigenlijk niet meer opgehouden. Het is eigenlijk pure koppigheid; ik laat me toch niet tegenhouden tegen zoiets stoms als natuurwetenschappen’, lacht ze.

Stonden enkelen van hen een aantal jaren geleden nog te ploeteren met pakken, handschoenen en mutsen om de kou te trotseren, tegenwoordig nemen ze de duik ‘gewoon’ in zwembroek of badpak. Maar comfortabel is - en wordt - het niet, daar is de groep het over eens. 

‘Ik heb het toch maar weer gedaan’
‘Het is eigenlijk alleen maar lekker als je in het water bent’, vertelt Hanneke. ‘Voordat je het water ingaat is een hel, en als je eruit komt een hel.’ Wat motiveert de ijszwemmers dan om het te doen? ‘Het gaat vooral om de kick. Als je eruit komt denk je toch: dat heb ik toch maar weer gedaan’, vertelt Caroline.

‘Het maakt het ook interessant dat je op ons leeftijd nog met een EK kunt meedoen’, vertelt Raymond. Hanneke vult aan: ‘En dat je mee kunt doen, terwijl je eigenlijk helemaal niet zó goed kan zwemmen.’ Raymond: ‘En toch wordt het steeds professioneler. De organisatie wil van ijszwemmen een olympische sport maken, dus gelden voor alle afstanden limieten. Je moet wel een bepaalde snelheid halen.’

Titel verdedigen
Raymond, Annabel en Theo trokken in februari 2023 al richting Samoëns, Frankrijk om aan het WK deel te nemen. Daar werd Raymond wereldkampioen 500 meter in zijn leeftijdsklasse. ‘Die titel moet ik dit jaar verdedigen. Daarom zwem ik dit keer geen 1000 meter, maar train ik voor de kortere afstanden.’

Ook Annabel sleepte zilver en brons binnen voor de 100 meter en 50 meter schoolslag. ‘Ja, we gaan allemaal wel voor de winst’, klinkt het. Maar hun kansen goed inschatten kunnen ze niet. ‘Het is de eerste keer dat het EK georganiseerd wordt, daarnaast wordt het ieder jaar professioneler. Dus wie er precies komen en of er allerlei nieuwe mensen zijn, dat weten we niet. Ook niet hoe het georganiseerd is.’

‘Ik had geen idee’
‘Maar zo’n toernooi is ook gewoon gezellig’, voegt Annabel toe. ‘Het is ook heel bijzonder om te zien. Toen ik op het WK aankwam zag ik zó veel mensen, zo veel zwemmers. Ik had geen idee.’

Deze afstanden zwemmen de ijszwemmers:

Bekijk hieronder foto’s van de voorbereidingen. Foto’s: Rob Radix.