44 nieuwe Stolpersteine in Gouda

3 november 2023, 10:00 Nieuws 1.588 keer gelezen

GOUDA • Er worden 44 nieuwe Stolpersteine geplaatst in Gouda in de week van 6 tot en met 10 november. De gedenkstenen worden op 35 adressen geplaatst. Dat brengt het aantal Stolpersteine in de stad totaal op 387. De gemeente steunt het project zeer en heeft een grondwerkbedrijf opdracht gegeven om de plaatsing uit te voeren.

De nieuwe Stolpersteine laten voorbijgangers weer even stilstaan bij leven en lot van deze voormalige stadgenoten en nazislachtoffers. Driekwart van de hieronder genoemde mensen was vluchteling, meestal uit nazi-Duitsland. Ze waren nog relatief jong toen ze om het leven gebracht werden: gemiddeld 47 jaar. Het gaat om 17 mannen en 27 vrouwen.

De oudste stadgenoot voor wie nu een Stolperstein komt, was de Nederlandse Jetje van Dantzig-Hartogs (79) van de Lage Gouwe 32. Zij was de weduwe van Mozes van Dantzig, een Goudse koopman in manufacturen. Ze werd geboren in Hellevoetsluis en woonde vanaf haar huwelijk met hem in 1894 in Gouda. Eerst beneden op de Gouwe 34 en na de dood van haar man in het bovenhuis op nummer 32.

Jetje was een van de meer dan honderd mensen, die bij de grote aprilrazzia van 9 april 1943 met een lange trein via Rotterdam naar Westerbork werd getransporteerd. Binnen twee weken na haar verdrijving uit Gouda werd ze vermoord in Sobibor.

De jongste voor wie een Stolperstein komt, is de Poolse vluchtelinge Klara Ringel (17). Zij woonde in de Cronjéstraat 20. Met haar moeder kwam ze in 1939 via Den Haag naar Gouda. Vanaf februari 1942 woonde ze hier tien maanden. Haar moeder Ettel woonde dichtbij, wel op een ander adres. Haar vader Izak bleef nog in Den Haag.

Half december 1942 dook Klara onder. Na negen maanden werd ze opgepakt. Met haar ouders belandde ze in strafbarak 67 in Westerbork. Op 24 september 1943 stierf ze in Auschwitz. Net zeventien jaar was Klara. Haar moeder Ettel overleefde en kreeg in 1952 de Nederlandse nationaliteit. Ze kon zelf de kost verdienen en was ‘genoegzaam geassimileerd…’ staat er bij haar verzoek to naturalisatie.

Op bijgaande foto zie je zes jonge Oost-Europese vluchtelingen met Jodenster. Dus de foto is van mei 1942 of later. Op de achterste rij rechts staat Klara Ringel. Jonge meid met dik krullend haar in een vlecht en een wit kraagje boven haar jurk. Ze had hoogstens nog een paar maanden te leven.

N.B. Er is in de week dat stratenmakers de Stolpersteine komen plaatsen, geen route uitgezet, geen publieke rondgang en ook geen tijdschema van plaatsing.

Namen en Adressen

Agnietenstraat 21 hoek Kazernestraat (v/h Varkenmarkt 33) Mozes May

Bellamystraat 15 Hermann Diefenbronner en Elsa Diefenbronner-Ettlinger

Blekerssingel 50 Helene Weidenreich-Gernsheim

Boelekade 25 Izaak Trijbits en Paula Trijbits-Gertler

Boelekade 56 Kurt Julius Seligmann

Crabethstraat 8 Marianne Landau

Cronjéstraat 20 Klara Ringel

De Lange van Wijngaardenstraat hoek Zoutmanplein (v/h 6) Chane Ettel Schulster

De Lange van Wijngaardenstraat hoek Zoutmanplein (v/h 8) Ryfka Malinger

Dutoitstraat 7 Stefanie Czazckes en Mendel Reiss

Eerste E.J.Potgieterstraat 30 Kätchen Schlesinger