Alexander en Selma vragen aandacht voor verborgen handicaps met keycord

Met de introductie van een keycord proberen de Goudse Alexander en Selma meer begrip te kweken voor mensen met een onzichtbare handicap.

GOUDA • Een wit keycord met de tekst ‘Ik steun de Hidden Disabilaties Sunflower’ hangt sinds kort om de kassa -of om de nek- van Alexander van Vliet, eigenaar van koffiebar Prego.  ’Daarmee laat ik zien dat dit een veilige plek is, punt.’ Voor iedereen, wil hij daarmee zeggen. Om de nek van Gouwenaar Selma Damsma (49) hangt, als zij op pad gaat, een groen keycord met zonnebloemen; een initiatief van de Hidden Disabilities Sunflower. Hiermee maakt zij duidelijk dat ze last heeft van een handicap, ook al kun je dat niet direct aan haar zien. 

Eén op de zes mensen hebben wereldwijd een handicap. Maar veel daarvan zijn niet zichtbaar, benadrukt Selma. Zelf ervaart zij in de praktijk hoe lastig dat kan zijn. ‘Als iemand blind is en met een stok loopt, herkent een ander dat. Dan schieten mensen te hulp en houden mensen er rekening mee.’ Maar met een onzichtbare handicap gaat dat vaak anders: ‘Wat mensen niet zien, daar houden ze geen rekening mee. Het zorgt regelmatig voor onbegrip.’

Meltdown
Dat werd duidelijk toen Selma de koffiezaak in 2020 bezocht. ‘Ik kwam hier om koffie te drinken, maar ik kreeg een meltdown’, vertelt Selma. De regels die toentertijd golden rondom corona, waren voor Selma lastig te doorgronden. ‘In iedere horecazaak waren de regels weer anders. Er werd bij Prego iets anders van me gevraagd dan ik had voorbereid en dat begreep ik niet.’ Stampvoetend verliet Selma de zaak, Alexander verbaasd achter zich latend. ‘Ze kwam hier regelmatig: wat raar, dacht ik. Onbegrip voerde de boventoon.’ Het kwam goed: een week later vroeg Selma een vriend om een mail te sturen waarin ze haar excuses aanbood.

Door een keycord te dragen kan dit onbegrip worden weggenomen, legt Alexander uit. ‘Dan was ik er anders mee omgegaan, omdat ik had begrepen dat zij anders kon reageren dan wat ik zou verwachten.’ En die erkenning zou de normaalste zaak van de wereld moeten worden, als het aan het tweetal ligt. Alexander: ‘We hebben in Nederland normale omgangsvormen, als ik koffie schenk vraag ik: melk of suiker? Als iemand aangeeft vegetariër te zijn, serveer je geen gerecht met vlees. Zo normaal vind ik dat het moet worden.’  

Niets vragen of uitleggen
Hij vervolgt: ‘Ik zie de keycord, ik hoef niets te vragen, de ander hoeft niets uit te leggen’, legt Alexander uit. Selma zonder keycord, gaat net als alle anderen ‘over de kam’, vertelt Alexander.  ’Maar met een keycord kun je rekening houden met de ander. Er kan een reactie of vraag komen die je in een ander geval niet zou verwachten. Het kan onbegrip en bepaalde verwachtingen wegnemen. Ik kan niet in je hoofd kijken, maar een keycord zie ik wel.’

De Hidden Disabilities Sunflower komt uit Engeland overgewaaid. Alexander kwam het initiatief tegen tijdens een reis naar dat land. In 2016 werd het initiatief daar gelanceerd, inmiddels wordt het daar -en in andere landen- veel gebruikt. Inmiddels is het een wereldwijd erkend symbool voor niet-zichtbare handicaps. Door een zichtbaar accessoire, zoals een keycord of een pasje, te dragen, geven mensen aan een verborgen handicap te hebben. 

Beveiliging
Beiden hopen dat de keycord snel aan bekendheid wint in de stad. Selma komt nog dagelijks in situaties terecht die anders zouden kunnen: ‘Ik heb evenwichtsproblemen en die worden erger als ik slenter in een winkel. Dan bal ik mijn vuisten en armen, ik span mijn spieren om in evenwicht te blijven. Ook moet ik vanwege mijn hersenbeschadiging, en daardoor ook een visuele beperking, heel geconcentreerd kijken om bijvoorbeeld witte kopjes en mokken te onderscheiden. Ik krijg vrijwel altijd personeel en beveiliging achter me aan, omdat ik er vrij agressief uit zie door mijn gebalde vuisten en intense blik.’

Ze vervolgt: ‘Als mensen de Sunflower herkennen zijn ze misschien minder geneigd me achterna te zitten. En als ze de drempel verlagen door te laten merken dat ze weten wat het betekent, heb je ook even contact met elkaar waardoor ze kunnen merken dat ik echt niets doe. Daarnaast verlaagt het voor mij de drempel om hulp te vragen.’

Tot nu toe is Prego de enige onderneming in Gouda die de keycords heeft liggen en gebruikt. Alexander: ‘Terwijl het ondernemers ongeveer twee minuten kost om te leren waar het voor staat. Er staan video’s met een uitleg van één minuut op de website. Het kost je amper extra tijd, terwijl je klanten er een dienst mee verleent.’

De keycords zijn gratis op te halen bij Prego. Kijk voor meer informatie op de website: www.hdsunflower.com/nl