Molenaar Niels koning te rijk
gouda/haastrecht • Niels Noorlander kan niet wachten tot het woensdag 21 september is. Dan wordt 'zijn' gerestaureerde Haastrechtse Molen officieel weer in gebruik genomen. Niet dat de 48-jarige molenaar de afgelopen periode op zijn handen heeft gezeten - hij heeft zijn eigen montagebedrijf en zit nooit zonder werk - maar spelen met die molen, de wieken en de elementen, dat is toch wel zijn grootste passie. "Eindelijk mag het straks weer officieel", zegt hij enthousiast. "Mijn handen jeuken."
De Haastrechtse Molen is een monumentaal, elegant en oersterk stuk techniek uit 1862. De polders rondom zouden drie meter onder water kunnen komen, als Niels Noorlander niet op gezette tijden in de wieken zou klimmen om namens het Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard de waterstanden te reguleren. Sinds 2018 gebeurt dat zonder de majestueuze wieken, want die werden in dat jaar noodgedwongen stilgelegd. Niels: "Ik herinner mij de laatste dag het nog goed. Het waaide stevig en we hadden water in de polder. Door de harde wind waren zeilen niet nodig en kon ik makkelijk uitproberen of het eventueel nog op de wind kon. Helaas waren de fokken van de wieken zo slecht dat er meerdere onderdelen in het rond vlogen. Na een uur heb ik hem stil gezet en de daarop volgende vier jaar nooit meer laten draaien.”
Niet zomaar uit de lucht komen vallen
De ernst van het verval van de cruciale onderdelen was Niels al veel eerder bekend. Het was er echter niet eerder van gekomen om een serviceploeg naar de molen te sturen om gebreken te verhelpen. Niet dat het hoogheemraadschap het niet wilde, er was lange tijd ook gewoon te weinig geld om de reparatie uit te voeren. Uiteindelijk kon het werk aan de prachtige blikvanger mede dankzij een subsidie van de Provincie Zuid-Holland beginnen. Op 21 september komt daar dus officieel een eind aan. "Ik moet zeggen, ik heb het helemaal niet leuk gevonden dat de wieken zo lang stil moesten blijven. Maar het was nodig en dan ben je blij dat er vakmensen worden gevonden die de klus kunnen klaren. Wat dat betreft ben ik onder de indruk van de mensen van de Stichting Restauratie Werkplaats Schiedam. Echte professionals, niet alleen qua techniek maar ook qua communicatie. Wat zij hebben gedaan in opdracht van het hoogheemraadschap is echt vakwerk. De molen draait nu zo mooi soepel, niet te geloven."
Genieten van de elementen
Bijna ging het nog mis, toen op 18 februari een storm over de polder raasde en het plastic van de steigers in het rond waaide. Niels: "Dat was wel even schrikken, maar ook toen waren de mensen van de RWS er als de kippen bij. En nu staat hij dus weer helemaal klaar voor de toekomst."
Haastrechtse Molen is een fraai stuk technische geschiedenis uit 1862
Die toekomst gaat wat Niels Noorlander betreft nog wel even duren. De zoon uit een molenaarsgeslacht is 48 en heeft bij het hoogheemraadschap een contract tot zijn pensioen. Maar in tegenstelling tot veel anderen die snakken naar hun 67ste verjaardag, moet Niels er niet aan denken om zijn molen straks vaarwel te moeten zeggen. "Je woont en werkt in een stuk geschiedenis, midden in de polder. Het is hier prachtig en het werk is mijn hobby. Heerlijk, dat samenspel van die molen en de elementen, daar geniet ik echt heel erg van. Ik heb weliswaar maar een contract voor twaalf uur per week, maar ik ben natuurlijk wel altijd beschikbaar. Daardoor voel ik me toch een echte molenaar, net als mijn vader en opa dat waren. Het opzeilen, het op de wind zetten, dat is schitterend werk. Ik ben trots op die molen."
Onweer
Niels maakt zich dus geen zorgen meer om de toekomst. De Haastrechtse Molen staat er weer fier bij; binnenkort volgen de regiogenoten Prinsenmolen en de Eendracht. Bewoners van de polders hoeven dus voorlopig geen zorgen te hebben over de maat lieslaarzen die ze moeten bestellen, grapt Niels. Maar één ding baart hem wel wat zorgen, net als het alle andere molenaars doet. Onweer. "Dat is altijd spannend, want het kan behoorlijk tekeer gaan in de polder. En die molen is natuurlijk een grote bliksemafleider. Laten we maar hopen dat het nog heel lang goed blijft gaan."