Genieten op eenzame hoogte
'Beleef het Wonder van Gouda'
Prachtige altaarstukken sieren de Sint Janskerk en samen met de weeïge wierooklucht worden de zintuigen geprikkeld. Voor niet-katholieken zal het even wennen zijn, maar tot 1 oktober ademt de Sint Jan de sfeer en een beetje de geur van lang vervlogen tijden. Om preciezer te zijn naar de periode van voor de reformatie in de 16e eeuw.
Nadat de bezoeker de 21ste eeuw heeft verlaten, belandt men in de levendigheid die de Sint Janskerk rond 1570 bood. Alle zintuigen komen aan bod. Je staat oog in oog met de wonderschone altaarstukken die er indertijd stonden. Ook zie je mystieke projecties en licht dat tikkertje met het onzichtbare speelt.
Op reis
Ga mee op deze reis door de tijd met kerkmeester Jan Bouwens en ontmoet in alle drukte edelmannen, jonkvrouwen en Miens, de grafdelfster van de Sint Jan. "Deze mensen hebben hier werkelijk rondgelopen, blijkt uit de kerkarchieven," vertelt Jaap van Rijn, directeur van de Sint Jan. "Het geeft een goed beeld hoe hier 'gekerkt' werd. Spijtig is wel dat nergens te vinden is hoe het hoofdaltaar eruit heeft gezien. Dat is wel een gemis." Bij het hoofdaltaar eindigt de audiotour en vervolgt de bezoeker via de zij-ingang naar de overkant, waar Museum Gouda is gehuisvest.
De kapel binnen de muren van Museum Gouda, waar normaliter de altaarstukken staan uitgestald, is nu ingericht met de originele cartons, de werktekeningen van de Goudse Glazen. De tentoonstelling is een remake van de expositie 'Schetsen van Schoonheid' uit 2011, die door toenmalige koningin Beatrix werd geopend.
Na de tijdreis naar de 16e eeuw, komt de bezoeker weer in het hier en nu en begint de klim naar het dak. Via de klokkentoren, die langs het indrukwekkende 'hart' van het majestueuze Moreau-orgel voert, leidt de wenteltrap de bezoeker naar boven. Onderweg naar boven zijn de diepe scheuren in de toren goed zichtbaar.
"De toren is verzakt en moet binnen vijf tot tien jaar gerestaureerd worden," stelt Van Rijn. Zo is ook de klim over het dak bedacht. De Broederschap van de Sint Jan steunt de kerk in het groot onderhoud. "De witte Vieringtoren moet nodig geschilderd worden. Dat is een klus van zesduizend euro, maar de steigerkosten bedragen twintigduizend euro. Toen ontstond het idee van het daklopen, zoals ook eerder in Haarlem en Den Bosch is gedaan. We konden gebruik maken van hun expertise en nu staat het bouwwerk er. Vorige week is het goedgekeurd door de brandweer."
De route leidt de bezoeker over de dakgoot en vervolgens rond het Vieringstorentje, midden op de kerk. Vanaf het dak van de kerk heeft de bezoeker een fenomenaal uitzicht over de stad en de Krimpenerwaard. Bij helder weer reikt het zicht wel tot de skyline van Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
'Een unieke reis langs 16e-eeuwse kunstschatten'
Maximum aantal
Aan de klim zijn enkele voorwaarden verbonden. Zo mogen er maximaal 35 mensen tegelijk naar boven. "We hebben 120 vrijwilligers om alles in goede banen te leiden, maar door de klim hebben we nog zo'n 80 extra vrijwilligers nodig volgens het veiligheidsplan.'' Eén en ander is minder geschikt voor mensen met hoogtevrees. Toch rekent Van Rijn op 75.000 bezoekers, die de klim willen ervaren en nog eens 75.000 bezoekers aan de expositie.
Gedurende de expositie in het kader van Gouda 750 jaar, blijft de Sint Jan op zondag alleen geopend voor erediensten. "Dat is nog wel een dingetje," meent Van Rijn. ''Op zondagmorgen moeten alle kerkbanken klaar staan voor de kerkgangers en op maandagmorgen voor 10.00 uur moeten de banken weer weg zijn. Dat is een duidelijke afspraak die is gemaakt met het kerkbestuur."
De opbrengst van de klim en expositie komt ten goede aan de restauratie van de toren. 'Beleef het Wonder van Gouda' is een unieke reis langs 16e-eeuwse kunstschatten, waar je geen paspoort voor nodig hebt.
q www.sintjan.com