Vestingstad Nieuwpoort vanuit de lucht.
Vestingstad Nieuwpoort vanuit de lucht. Foto: Hans Keukelaar

Het Rampjaar 1672 grijpt Nederland nog steeds bij de keel

Algemeen

REGIO • Ons land werd in 1672 overvallen door het Franse leger, de Engelse vloot en twee Duitse bisdommen. Het Rampjaar 1672 was geboren. Vrijdag 14 januari gaat in heel Nederland de Nationale Rampjaarherdenking van start.

Ook inwoners van Gouda kunnen bij de historische gebeurtenissen stilstaan. “Het Rampjaar 1672 leeft nog steeds in Nederland”, zegt Bernt Feis, voorzitter van het Platform Rampjaarherdenking. “In vrijwel alle provincies vinden activiteiten plaats.”

Veldslagen

Deze activiteiten variëren van herdenkingen en exposities in lokale musea tot concerten en theaterproducties. Daarnaast zijn er festivals, wandeltochten en manifestaties, waarbij kunstenaars als Daan Roosegaarde en publicisten als Geert Mak zijn betrokken. In enkele plaatsen, zoals Bodegraven, worden zelfs complete veldslagen nagespeeld.

Alle plannen staan te lezen in het 64 pagina’s dikke Programmaboek Rampjaarherdenking. Daarbij staat de regio Groene hart centraal, omdat hier de Oude Hollandse Waterlinie liep.

Twintig nieuwe boeken

In 2022 verschijnen er maar liefst twintig nieuwe boeken over het Rampjaar. Tot voor kort was het beeld dat alleen Zuid-Holland onder het Rampjaar te lijden had. Daar werden immers Zwammerdam en Bodegraven uitgemoord.

“Maar wat we nu zien, is dat de Friezen, Groningers, Drentenaren en Brabanders hun eigen verhaal over het Rampjaar schrijven, zegt Feis. “Ook in die provincies had de bevolking zwaar te lijden onder het Rampjaar. En de ellende zou hier nog veel langer duren.”

Media pakken uit

De toegenomen publieke belangstelling blijkt ook uit het grote aantal kinderboeken en stripboeken dat over het Rampjaar verschijnt, zoals een Bommen Berend stripboek. Ook de landelijke media pakken het Rampjaar op. In september komt de NPO met een zevendelige documentaireserie over het Rampjaar. De landelijke Maand van de Geschiedenis in oktober – met honderden deelnemende organisaties - heeft als thema ‘Wat een Ramp’ gekozen. En komend voorjaar staat de Dag van het Kasteel in het teken van het thema ‘Een ramp is van alle tijden’. Heel veel kastelen overleefden de vijandelijkheden van 1672 immers niet...


“Hopelijk gooit corona bij onze plannen geen roet in het eten’’, verzucht Feis, die vertelt dat deelname van het Platform aan de Vakantiebeurs en de Fiets- en Wandelbeurs helaas is gecancelled. “Toch zijn we hoopvol gestemd. In het Rampjaar speelden de waterlinies en vestingsteden een cruciale rol, en daar zijn nog veel sporen van het Rampjaar te vinden zoals de ruïnes van die verwoeste kastelen. Elke Nederlander kan die plekken bezoeken, wandelend per fiets of per boot. Je kunt er een spannend gezinsuitje van maken.”

Wie de start van de Rampjaarherdenking wil meemaken, kan zich gratis inschrijven voor het jubileumwebinar op vrijdag 14 januari.

www.rampjaarherdenking.nl