De Goudse oud-rechercheur Joost Visbeen beschikt over een ijzeren geheugen. In deze rubriek blikt Visbeen terug op zijn werkzame jaren op het hoofdbureau van politie Houtmansgracht, waar dingen gebeurden die de krant nooit haalden.
De Goudse oud-rechercheur Joost Visbeen beschikt over een ijzeren geheugen. In deze rubriek blikt Visbeen terug op zijn werkzame jaren op het hoofdbureau van politie Houtmansgracht, waar dingen gebeurden die de krant nooit haalden. Foto: Marianka Peters

Tragedie in de Korte Akkeren

De Goudse oud-rechercheur Joost Visbeen is bekend als de Goudse Baantjer vanwege zijn politiethrillers. Hij beschikt over een ijzeren geheugen. In deze rubriek blikt Visbeen terug op zijn werkzame jaren op het hoofdbureau van politie Houtmansgracht, waar dingen gebeurden die de krant nooit haalden.

We gaan opnieuw terug in de tijd. Dit keer naar het jaar 1993 en wel naar de avond van 15 maart. De politie trof in de Bockenbergstraat tussen twee geparkeerde auto's het ontzielde lichaam van de Gouwenaar Siegfried Bendanon. Hij was door meerdere kogels, waarvan één door het hoofd, van het leven beroofd. De recherche stelde met tien rechercheurs een onderzoek in. Enkele buurtbewoners hoorden die avond dat twee mannen aan het ruziën waren en dat er schoten waren gevallen. Enkele getuigen waren achter de vluchtende schutter aangegaan. Deze had daarbij in het wilde weg op zijn achtervolgers geschoten. Gelukkig en wonder boven wonder vielen daarbij geen slachtoffers. Omwille van de eigen veiligheid staakten de achtervolgers tenslotte de achtervolging.
De gealarmeerde politie startte een grootscheeps onderzoek naar de vluchtende dader en blokkeerde met politieauto's alle uitvalswegen. De dader werd daarbij echter niet gesignaleerd. In de wijde omgeving van de Bockenbergstraat werd een groot buurtonderzoek gestart. Helaas leverde dat echter niet het gewenste resultaat op.

Een getuige meldde dat er eerder op die dag tussen de twee mannen ruzie was geweest, waarbij met pistolen naar elkaar was gedreigd. Het uiteindelijke slachtoffer bleek uit dossieronderzoek al twee keer eerder aangifte van bedreiging tegen zijn belager te hebben gedaan. Uit deze stukken bleek dat de Guldenbrug in Gouda (verbinding tussen de Veerstraat en Vlamingstraat) eerder het strijdtoneel was geweest, waarbij Bendanon door de 25 jarige Gijs X met een pistool was bedreigd. De aanleiding zou zijn dat Bendanon diverse keren de vrouw van Gijs X had lastig gevallen en dat was tegen het zere been van Gijs. Voorts bleek dat Gijs X in 1990 al eens tot twee jaar gevangenisstraf was veroordeeld wegens een gewapende overval in Rotterdam.

Op 22 maart 1993 meldde de verdachte Gijs X zich vrijwillig bij de politie. Hoewel hij berouw toonde omtrent het noodlottig verlopen voorval ontkende hij schuldig te zijn aan moord. Wel gaf hij toe de fatale schoten op Bendanon te hebben gelost, maar beriep zich op noodweer. 

Hij bezwoer verschillende keren door Bendanon te zijn bedreigd vanwege de ruzies over zijn vriendin. Zij werd net zoals hijzelf door Bendanon bedreigd. Echter de nodige getuigen spraken deze versie van het verhaal tegen. Immers Bendanon had tot twee keer toe aangifte tegen hem gedaan. De eerste keer had Gijs X tegen Siegfried gezegd dat hij om verder problemen te voorkomen Gouda moest verlaten en de tweede keer had hij Bendanon in een koffieshop met een revolver op het hoofd geslagen. Dit in een reactie omdat Bendanon hem met een mes zou hebben bedreigd. Ondanks getuigen verklaringen ontkende Gijs beide bedreigingen.

Terug naar het conflict. Op 15 maart treffen ze elkaar toevallig bij de Guldenbrug. Volgens getuigen ontstond er al snel ruzie, waarbij Gijs X zijn revolver trok. Terwijl hij voor Bendanon stond, loste hij onder de woorden ‘Ik schiet je kapot' een schot in de lucht. Gijs zou op weg zijn naar de sportschool toen Bendanon een mes trok en hem met een fietsketting in de hand bedreigde. Daarom had hij in de lucht geschoten. De fietsketting werd later onder het lichaam van Bendanon gevonden terwijl in zijn kleding een dichtgevouwen mes werd aangetroffen. Gijs X zou, zat van het geruzie, vervolgens naar de Prins Hendrikstraat zijn gelopen. Bendanon zou hem achterna zijn gekomen en hem met stenen hebben bekogeld. Om aan deze agressie te ontkomen en uit angst is hij snel de Bockenbergstraat ingevlucht. Onderwijl bleef Bendanon met mes en de fietsketting in de hand met stenen gooien. Getuigen verklaarden dat Bendanon maar één steen naar Gijs X heeft gegooid. Gijs X volhardde in zijn verklaring en dat hij slechts een waarschuwingsschot in de richting van Bendanon loste. De technische recherche stelde vast dat dit schot een geparkeerde auto schampte en zich vervolgens in het raamkozijn van een woning boorde. Daarna heeft de verdachte een tweede schot gelost en volgens de technische recherche moet dat een gericht schot zijn geweest, want de kogel boorde zich via de linkerarm in de borst van Siegfried Bendanon. Het slachtoffer dat tussen twee geparkeerde auto's ten val kwam richtte zich omhoog, waarna een derde schot hem in het hoofd raakte waarbij hij het leven liet. 

De officier van justitie verwierp het noodweer waarop de verdachte zich beriep en ging er vanuit dat de verdachte Bendanon opzettelijk heeft doodgeschoten. Het trieste gevolg; een weduwe met een inmiddels geboren kindje dat zonder vader zou moeten opgroeien. Hij eiste een gevangenisstraf van acht jaar. De rechtbank wenste duidelijkheid en gaf de rechter-commissaris opdracht de moordzaak in de Bockenbergstraat te reconstrueren. De hoofdrolspeler in de zaak, de 25 jarige Gijs X, wilde op het laatste moment niet aan de reconstructie deelnemen. In zijn plaats werd een figurant aangesteld. De reconstructie werd uitgevoerd met vier getuigen en onder toezicht van 30 politiemensen. Slachtoffer en verdachte werden beide vertegenwoordigd door figuranten. Om de enscenering zo rustig mogelijk te laten verlopen, werd de straat voor het publiek hermetisch afgesloten en bewoners werden verzocht binnen te blijven. Met het oog op de veiligheid van de deelnemers aan de reconstructie werden vanuit een helikopter in de loop van de avond en nacht de daken van de woningen gecontroleerd. De officier van justitie en het complete rechercheteam waren daarbij aanwezig. De reconstructie bevestigde de getuigenverklaringen en was medebepalend voor de veroordeling. 

* Vanuit bescherming van de auteur gebruikt Visbeen altijd gefingeerde namen. Hij gebruikt wel de naam van het slachtoffer.