Definitief een punt achter Libertum, financiële uitdagingen leiden tot einde bestaan

GOUDA • Met het besluit om geen financiële steun meer te verlenen aan Libertum, komt er definitief een einde aan de organisatie. De focus verschuift naar het levend houden en verspreiden van het gedachtegoed van het ‘Verzetsmuseum nieuwe stijl’.

Al snel werd woensdagavond duidelijk dat de raad niet zou instemmen met financiële ondersteuning die de organisatie opnieuw op de rails zou zetten. Een meerderheid stemde in met een amendement dat kaders meegaf aan dit besluit. Die moeten ervoor zorgen dat het gedachtegoed van de organisatie, zoals vrij denken, vrij zijn, acceptatie en het geloven wat je wilt, behouden blijft op een alternatieve manier. Jitske Flietstra (D66): ‘Het is onze gedeelde verantwoordelijkheid om de waarden van Libertum te blijven bewaken.’

Bij de invulling moeten Goudse maatschappelijke organisaties en relevante onderwijsinstellingen, die al actief bezig zijn met dezelfde waarden, nauw betrokken worden. Een ander aandachtspunt is het behoud van specifiek Gouds erfgoed. Daarnaast moet het college werken aan een passende invulling van de tweede verdieping van de Chocoladefabriek die na het vertrek van Libertum voor een deel leeg komt te staan.

Niet van de grond
De opvolger van het Verzetsmuseum Zuid Holland had een volwaardig educatief centrum moeten worden. Met een vaste tentoonstelling en activiteiten daaromheen zou Libertum het gedachtegoed, dat draait om jezelf kunnen zijn, vrijheid, burgerschap en vreedzaam samenleven, in de stad moeten uitdragen. Maar het bleef bij een start, een volledige doorontwikkeling van het verzetsmuseum Zuid-Holland is nooit van de grond gekomen.

De organisatie bevond zich langere tijd in een neerwaartse spiraal en slaagde er ondanks inspanningen niet in om die te doorbreken. Gedurende de periode dat Libertum geen vaste bezoeklocatie had, kampte de organisatie met uitdagingen bij het bereiken van het publiek. Ook had de stichting langdurig een gebrek aan financiële middelen. Het sloot 2022 af met 15.000 euro in het rood en komend jaar wordt een tekort van 114.315 verwacht. Libertum is niet in staat gebleken om aan de huur te voldoen.

In kaart brengen
Na meerdere personeelswisselingen en verslechterde verhoudingen binnen het bestuur en de directie namen zij afscheid van elkaar. Eveline Extra, een kwartiermaker aangesteld door de gemeente, kreeg de taak om de situatie in kaart te brengen en toekomstperspectieven te verkennen. Extra presenteerde drie scenario’s: voortzetten als volwaardige organisatie met financiële steun, doorgaan in een afgeslankte vorm zonder vaste tentoonstelling, of stoppen.

Investering
De eerste twee scenario’s zou een financiële financiering vragen van de gemeente, maar die hield woensdagavond de hand op de knip. Volledige doorgang zou een investering van 425.000 euro vragen in 2024 en vanaf 2025 zo’n 400.000 per jaar. Niet alleen dat was een voorwaarde voor een goede doorstart, ook zou het belangrijk zijn dat er een solide organisatie is met de juiste mensen op de juiste plaats. Op dit moment is dat niet het geval, schreef Extra in haar rapport.

Van groot belang
De PvdA vormde een kleine minderheid met een voorkeur voor een ander scenario. Sophie Heesen (PvdA): ‘Libertum is van groot belang in onze stad waar de tegenstellingen en intoleranties eerder toe- dan afnemen. Dit had een betere uitwerking verdiend.’ Heesen noemde het geld dat reeds is uitgegeven aan het project ‘een kapitaalvernietiging van 1 miljoen die we betreuren.’

Creativiteit
Kevin de Jonge (VVD) reageerde: ‘Het verhaal dient vertelt te blijven worden, de organisatie mag daarin ter discussie staan. Met dit besluit werken we vooruit waarin we bezien wat er mogelijk is.’ Hooglander, SGP, deed een oproep aan het college en benadrukte de kansen die er liggen voor het betrekken van organisaties in de stad. ‘Ga in gesprek met partijen die zich al hebben aangeboden, er is veel creativiteit in de stad.’

Wethouder Anna Van Popering deed een toezegging om uiterlijk aan het einde van het jaar terug te komen op de stand van zaken rondom de invulling van de tweede verdieping in de Chocoladefabriek. ‘Ik hoop dat er dan betekenisvolle stappen zijn gezet. Achter de schermen zijn we hard aan het nadenken over het vervolg van dit mooie verhaal.’