Herdenking van Holocaust op station: ‘Dit is de plek waar voor Goudse slachtoffers hun laatste reis begon’

GOUDA • Zo’n tweehonderd mensen kwamen gisteren naar de hal van het NS station om de Holocaust te herdenken. Tussen de treinreizigers en dienstmededelingen door stonden zij stil bij de gebeurtenissen tijdens de tweede wereldoorlog. 

De herdenking wordt jaarlijks georganiseerd door het Metaheerhuis. Dit jaar vond het plaats op een symbolische plek, in de hal van het station. ‘We herdenken hier op dit station, omdat dit de plek is waar voor Goudse slachtoffers hun laatste reis begon,’ vertelt Lex van der Helm voorzitter van het Metaheerhuis. ‘Die reis ging via Amsterdam, Rotterdam, Westerbork, en zou eindigen in een van de vernietigingskampen zoals Bergen-Belsen of Auschwitz.’ 

Van der Helm vertelt over waarom het belangrijk is om te blijven herdenken. ‘We herdenken door hun namen te noemen, opdat zij voortleven. Maar we herdenken ook om te waarschuwen. Het antisemitisme dat de voedingsbodem vormde voor deze catastrofe is niet weg, het is nooit weggeweest, het is hier op de muren gespoten, en op lantaarnpalen geplakt. We herdenken ook om te vechten tegen onwetendheid.’

Het verhaal van de familie Gompers werd verteld, een gezin met een winkel met feestartikelen in de Wijdstraat. ‘We herdenken vandaag ook Samuel Gompers, omdat we niet kunnen begrijpen hoeveel 6 miljoen is, maar we ons wel kunnen voorstellen wie Samuel was,’ vertelt van der Helm. 

Soesje Citroen vertelt over het gezin, hun dagelijks leven, het kattenkwaad dat de kinderen uithaalden. En over de steeds verregaandere maatregelen vanaf het moment van de bezetting. ‘Ze mochten van alles niet, vooral niet,’ zegt Citroen hierover. ‘Ze mochten niet naar school, niet in de het park, niet naar de bieb.’ En ze vertelt over de gedwongen transporten en de razzia’s. En ze vertelt hoe zij op 21 september 1942 werden opgepakt en meegenomen, naar het station waar nu aan ze wordt gedacht. Hun reis eindige in Auschwitz. Kinderburgemeester Roselina Toekoen en kinderwethouder Romy Seppenwoolde noemden de namen van het gezin Gompers. 

Marianne van Praag, rabbijn, was ook aanwezig. ‘Laten we dat wat er gebeurt is, meenemen in onze hart en onze ziel, om dat te gaan gebruiken voor de toekomst. Om het ten goede te keren.’ Ze heeft het over verantwoordelijkheid. ‘Ik kan persoonlijk niets doen aan heel veel problemen, maar wat ik wel kan doen, is alles dat op mijn weg komt met twee handen aanpakken. En kijken of ik daar wel iets aan kan doen. Van binnen voelen we wat goed is en daar moeten we achter gaan staan. Die actie ondernemen, die verantwoordelijkheid ligt bij ieder van ons.’ Ze sloot af met een gebed. 

Stadsdichter Jeffrey van Geenen droeg een gedicht voor, over het gevaar van vergeten verhalen: ‘Als we geschiedenis vergeten, dan kan het kwaad twijfel zaaien, woorden verdraaien, harten verstenen, schouders ophalen om de verdwenen namen en verdwenen verhalen, en ons slapend klaarstomen voor herhalen’. 

‘Samen zijn we sterker, en kunnen we de boodschap dat we met elkaar in vrede moeten leven, krachtiger overbrengen,’ sluit presentator Lea van Coeverden af. Sofia Dorosh, een 14-jarige vluchteling uit Oekraïne, eindigde de herdenking met een stuk spelen op de stationspiano.