Arjen en Anne Buikstra verdiepten zich in brieven van Goudse matrozen uit de achttiende eeuw.
Arjen en Anne Buikstra verdiepten zich in brieven van Goudse matrozen uit de achttiende eeuw. Foto: Ralph Kleingeld Photography

Gouwenaars schreven brieven naar huis na bijna-dood ervaring op oorlogsschip De Mars

Algemeen 714 keer gelezen

GOUDA • Nu verkrijgbaar in de boekhandel: een spannend verhaal uit de tijd van oorlogsschepen en zeeslagen, orkanen en ontberingen op zee, geschreven aan de hand van brieven. Het meest bijzondere? Voorouders van Gouwenaars spelen de hoofdrol in dit waargebeurde verhaal. Arjen Buikstra deed meer dan twee jaar onderzoek naar het oorlogsschip Mars en zijn bemanning.

Op 1 februari 1781 voer de Mars met 23 handelsschepen uit naar Nederland. Een dag later kwam een enorme Engelse invasievloot aan, net te laat om de buit in te pikken. Met 3 schepen werd de achtervolging ingezet op de Nederlanders, met een zeeslag tot gevolg. De Mars kwam zwaar gehavend uit de ongelijke strijd en Crul werd dodelijk getroffen. Het schip ging terug naar St. Eustatius en de bemanning werd gevangen gezet.

Brieven

“Ongeveer 40.000 Nederlandse brieven uit de tweede helft van de 17e tot het begin van de 19e eeuw lagen eeuwenlang stof te vergaren in Britse archieven. Wanneer een zeeman een brief verzond naar huis dan werd deze meegegeven aan een schip dat richting Europa of Nederland voer.

Veel brieven bereikten hun bestemming niet: ze werden als buit meegenomen door Engelse kapers en/of in beslag genomen door het Hooggerechtshof van de Engelse Admiraliteit tijdens de oorlogen tussen Nederland en Engeland. Met als bedoeling deze brieven te onderzoeken op militaire informatie.”

Gouwenaars

“De belevenissen van de Mars en zijn bemanning zijn vergelijkbaar met ‘The Pirates of the Caribbean’, alleen is hetgeen dat in mijn boek staat allemaal werkelijk gebeurd en Hollandse historie. Het is toch bijzonder als je zo kunt lezen wat je voorvader allemaal heeft meegemaakt?

Ik vond onder andere brieven van zes Gouwenaars, die ze naar huis hadden geschreven. Dit waren gewone zeelui zoals matrozen en soldaten en daarom heel bijzonder om hierover te lezen. Bijvoorbeeld Bartholomeus Kok die naar zijn vrouw, Willempje Vuurens, dochter van een zilversmid op de Turfmarkt, schreef.

Bijna-dood ervaring

Of Steven de Vries die aan zijn vrouw Pieternella de Roos schreef in de Lommertsteeg achter de Vismarkt. De Vries had door zijn bijna-dood ervaring met de orkaan spijt dat hij niet eerder had geschreven en vroeg zijn vrouw om vergiffenis en beloofde beterschap. Ik hoop via de lezers te vernemen dat er mogelijk meer namen van bemanningsleden als ‘Gouws’ worden herkend.”

‘De laatste reis van de Mars’ is verkrijgbaar via www.wonka.nl of via reguliere boekhandels en online platforms.

Karl Flieger

Bureauredacteur Het Kontakt - Goudse Post

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Download onze app

Heb jij de app van Het Kontakt al?

Al het nieuws uit jouw regio
Direct op de hoogte
Gratis downloaden

Afbeelding
Meerdere woningen ontruimd na brand in afvalcontainer, politie gaat uit van brandstichting 112 7 uur geleden
Kunstenaars Saskia Vergunst en Henk Veldhuizen nemen met de expositie 'Vrij Verrassend' de bezoeker mee in hun kijk op de wereld.
Expositie 'Vrij Verrassend' bij Firma van Drie Nieuws 10 uur geleden
Cultuurhuis Garenspinnerij viert op vrijdag 6 en zaterdag 6 april haar 10-jarig jubileum met het spektakel GOUD!
Cultuurhuis Garenspinnerij viert 10-jarig jubileum met het spektakel GOUD! Nieuws 27 mrt, 17:14